Zezwolenia na pobyt można podzielić na czasowe i stałe.
Rodzaje zezwoleń na pobyt czasowy:
- zezwolenie na pobyt czasowy i pracę;
- zezwolenie na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji ( niebieska karta );
- zezwolenie na pobyt w celu wykonywania pracy sezonowej;
- zezwolenie na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy przez cudzoziemca delegowanego przez pracodawcę zagranicznego na terytorium RP;
- zezwolenie na pobyt czasowy w celu prowadzenia działalności gospodarczej;
- zezwolenie na pobyt czasowy w celu kształcenia się na studiach;
- zezwolenie na pobyt czasowy w celu prowadzenia badań naukowych;
- zezwolenie na pobyt czasowy dla członków rodzin obywatela Rzeczypospolitej Polskiej oraz członków rodzin cudzoziemców;
- zezwolenie na pobyt ze względu na inne okoliczności.
Rodzaje „ stałych” zezwoleń na pobyt:
- zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE;
- zezwolenie na pobyt stały.
Zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE udziela się cudzoziemcowi na czas nieoznaczony, na jego wniosek, jeżeli przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej legalnie i nieprzerwanie co najmniej przez 5 lat bezpośrednio przed złożeniem wniosku i spełnia łącznie następujące warunki:
1)
posiada źródło stabilnego i regularnego dochodu wystarczającego na pokrycie kosztów utrzymania siebie i członków rodziny pozostających na jego utrzymaniu;
2)
posiada ubezpieczenie zdrowotne w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych lub potwierdzenie pokrycia przez ubezpieczyciela kosztów leczenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
3)
posiada potwierdzoną znajomość języka polskiego.
Zezwolenie to udzielane jest na czas nieoznaczony. Na jego podstawie wydawana jest karta pobytu, ważna przez 5 lat.
Cudzoziemiec, który posiada zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE, uprawniony jest do wykonywania pracy na terytorium Polski bez konieczności posiadania zezwolenia na pracę. W karcie pobytu, wydanej w związku z udzieleniem cudzoziemcowi zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE, zamieszczana jest adnotacja ,,dostęp do rynku pracy”.
Zezwolenie na pobyt stały udziela się cudzoziemcowi na czas nieoznaczony, na jego wniosek, i dotyczy:
- małoletniego dziecka polskiego obywatela, pozostającego pod jego władzą rodzicielską;
- małoletniego dziecka cudzoziemca, któremu udzielono zezwolenia na pobyt stały lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE, pozostającego pod jego władzą rodzicielską:
a) urodzonego po udzieleniu temu cudzoziemcowi zezwolenia na pobyt stały lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE, lub
b) urodzonego w okresie ważności zezwolenia na pobyt czasowy udzielonego temu cudzoziemcowi lub w okresie pobytu tego cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zgody na pobyt ze względów humanitarnych lub zgody na pobyt tolerowany albo w związku z nadaniem mu statusu uchodźcy lub udzieleniem ochrony uzupełniającej.
- małżonka obywatela RP, który:
a) pozostaje w uznawanym przez prawo Rzeczypospolitej Polskiej związku małżeńskim z obywatelem polskim i pozostawał w tym związku małżeńskim przez co najmniej 3 lata przed dniem, w którym złożył wniosek o udzielenie mu zezwolenia na pobyt stały, oraz
b) bezpośrednio przed złożeniem tego wniosku przebywał nieprzerwanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez okres nie krótszy niż 2 lata na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy udzielonego w związku z pozostawaniem w związku małżeńskim z tym obywatelem polskim (art. 158 ust. 1 pkt 1 ustawy o cudzoziemcach) lub w związku z uzyskaniem statusu uchodźcy, ochrony uzupełniającej lub zgody na pobyt ze względów humanitarnych.
- osoby o polskim pochodzeniu, która zamierza osiedlić się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na stałe, a co najmniej jedno z jego rodziców lub dziadków albo dwoje pradziadków było narodowości polskiej.
- posiadacza ważnej Karty Polaka, który zamierza osiedlić się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na stałe.